Hakikat
derdini nasıl anlamak gerekir?
Bugün genelde konuşulan, ilk akla gelen ezoterik/bütüncül/Tanrısal olanın neliğini kavramak. Gündelik yaşama gölgesi
pek düşmeyen bakış açısı. İspatlanması, üzerinde anlaşılması, tartışılması, tartışmaya açık tutulması pek mümkün olmayan iddialar.
Bir ikincisi gündelik olayların, olguların
hakikatı ya da kısmen işin doğrusu. Kısmen diyorum olayın geçmişini kapsadığı
için. Burada hakikat derdi bir hüküm talep ediyor çoğu kez, bir ahlaki
problemde, hukuki bir olayda doğru karar alabilmeyle, dolayısıyla doğruyu
yapabilmekle ilintili. Böyle olunca verilen hükmün şekli de işin için içine
giriyor. Hükmün sonucundaki tavrın, eylemin yaratacağı sonuçlar, ki çoğu zaman
sonrasını kestirmek mümkün değildir. Bu da hakikat derdinin hüküm ve onun sonucu
davranışın izlenmesi, gerekirise düzeltilmesini doğuruyor.